Bảo hiểm xã hội (BHXH) là chế độ bảo vệ cho người lao động khi gặp phải những rủi ro trong quá trình làm việc. Các khoản chi trả từ BHXH bao gồm trợ cấp bệnh tật, trợ cấp thai sản, trợ cấp mất việc làm, trợ cấp thai sản và trợ cấp lương hưu. Tuy nhiên, để được hưởng BHXH, người lao động cần phải đóng BHXH đúng quy định. Hơn nữa, mức hưởng BHXH phụ thuộc vào thời gian đóng BHXH và mức lương đã đóng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về việc rút tiền BHXH 1 lần và các điểm mới liên quan đến việc này năm 2023.

I. Quy định mới về trường hợp mắc bệnh được hưởng BHXH một lần

Bảo hiểm xã hội (BHXH) là một chính sách rất quan trọng của Chính phủ nhằm bảo vệ quyền lợi cho người lao động, đặc biệt là trong các trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh làm suy giảm khả năng lao động. Trước đây, theo Thông tư 56/2017/TT-BYT, người lao động chỉ được rút BHXH một lần nếu bệnh đạt đến mức không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn.

Tuy nhiên, những thay đổi mới về quy định hưởng Bảo hiểm xã hội (BHXH) đã được cập nhật trong Thông tư 18/2022/TT-BYT, có hiệu lực từ ngày 15/02/2023. Theo đó, người lao động mắc các bệnh hiểm nghèo hoặc bệnh làm suy giảm khả năng lao động sẽ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong hai diện sau đây.

Thứ nhất, người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS. Trước đây, người lao động thuộc trường hợp này phải bệnh tới mức không tự kiểm soát hoặc không tự thực hiện nhu cầu sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc hoàn toàn. Việc sửa đổi này là phù hợp với thực tiễn, bởi những trường hợp đã mắc bệnh ung thư cần nhiều chi phí chữa trị mà phải đợi nằm liệt giường mới cho rút thì sẽ gây khó cho người lao động.

TƯ VẤN NGAY

Thứ hai, người mắc các bệnh, tật có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự kiểm soát hoặc không tự sinh hoạt cá nhân hằng ngày mà cần có người theo dõi, trợ giúp, chăm sóc. Như vậy, điều kiện để rút BHXH một lần ngay mà không cần đợi 1 năm đã được đơn giản hơn so với quy định trước đây, tạo điều kiện tối đa cho người lao động hưởng được các lợi ích mà BHXH mang lại.

Những thay đổi này được áp dụng để đảm bảo quyền lợi cho người lao động và gia đình, đồng thời cũng giúp hạn chế tình trạng khai thác lỗ hổng pháp lý của một số đối tượng để trục lợi, gây thiệt hại cho ngân sách nhà nước. Đây là một bước đi đáng khen ngợi trong việc cải thiện hệ thống Bảo hiểm xã hội, tạo điều kiện tối đa cho người lao động hưởng được các lợi ích mà BHXH mang lại.

II. Mức bình quân tiền lương đã đóng BHXH để hưởng BHXH một lần

Một trong những yếu tố quan trọng để hưởng được các khoản lợi ích này là đóng BHXH đúng cách. Để đáp ứng nhu cầu của người lao động và bù đắp sự mất giá của đồng tiền, hằng năm, Bộ Lao động sẽ điều chỉnh lại mức tiền lương, thu nhập đã đóng BHXH (còn gọi là hệ số trượt giá BHXH).

Đầu năm 2023, Bộ Lao động đã ra Thông tư 01/2023/TT-BLĐTBXH điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH từ 01/01/2023. Việc điều chỉnh tiền lương tháng đã đóng BHXH này sẽ góp phần tăng số tiền BHXH một lần.

Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:

• Đối với những năm đóng BHXH trước năm 2014, mức hưởng BHXH một lần là 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
• Đối với những năm đóng BHXH từ năm 2014 trở đi, mức hưởng BHXH một lần là 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
• Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm thì mức hưởng BHXH một lần được tính bằng 22% của các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Vì vậy, nếu muốn hưởng đầy đủ các quyền lợi của BHXH, người lao động cần đóng BHXH đúng cách và đủ số năm quy định. Việc điều chỉnh mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH định kỳ cũng là một điều kiện cần để tăng số tiền BHXH một lần.

III. Có thể làm thủ tục rút tiền BHXH một lần online

Điểm mới nhất liên quan đến rút tiền BHXH một lần là người lao động có thể thực hiện thủ tục này trực tuyến. Trước đây, người lao động phải nộp hồ sơ trực tiếp tại cơ quan BHXH, tuy nhiên, hiện nay BHXH đã cho phép thực hiện thủ tục này online. Để làm điều này, người lao động cần có tài khoản trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia và chữ ký số tích hợp trong ứng dụng trên thiết bị di động. Việc này sẽ giúp người lao động tiết kiệm thời gian và công sức, đồng thời tránh được các rủi ro liên quan đến việc mang hồ sơ đến trực tiếp cơ quan BHXH.

TƯ VẤN NGAY

Kết luận

Bảo hiểm xã hội là một chế độ bảo hiểm quan trọng đối với người lao động, giúp bảo vệ quyền lợi cho họ khi gặp các rủi ro về sức khỏe, tài chính trong quá trình làm việc. Năm 2023, có ba điểm mới về rút BHXH một lần được áp dụng, bao gồm: giảm thời gian đóng BHXH để được hưởng chế độ này từ 20 năm xuống còn 15 năm, điều chỉnh lại mức tiền lương tháng đóng BHXH để tăng số tiền được hưởng một lần, và cho phép làm thủ tục rút BHXH một lần online. Các điểm mới này sẽ giúp người lao động tiếp cận và sử dụng dịch vụ BHXH một cách thuận tiện hơn.